Povodom dana proboja jasenovačkih logoraša, danas su u Spomen - području “Donja Gradina” delegacije Vlade Republike Srpske, opštine Kozarska Dubica, predstavnici SUBNOR-a, Boračke organizacije opštine i Udruženja logoraša i potomaka logoraša iz drugog svjetskog rata odali počast i položili vijence na spomen-obilježje svim nevino stradalim žrtvama logora Jasenovac.
Ministar prosvjete i kulture Republike Srpske Goran Mutabdžija ovom prilikom je istakao da su danas, takođe, na sjednici Organizacionog odbora za obilježavanje sjećanja na žrtve ustaškog genocida u Donjoj Gradini utvrdili program obilježavanja „Dana sjećanja na žrtve ustaškog zločina-genocida u koncentracionom logoru Jasenovac i njegovom najvećem stratištu Donja Gradina“, te najavio da će 8. maja u 20:00 časova u Banjaluci biti izveden oratorijum pod nazivom "Jasenovačka golgota", koji će iskazati svu dubinu stradanja naroda u tom logoru. „Biće to svojevrsna muzička predstava, koja će iskazati svu dubinu stradanja srpskog, ali i drugih naroda u logoru Jasenovac i na prostoru Donje Gradine. Čin parastosa će se obaviti 12. maja u Kozarskoj Dubici sa početkom u 9:00 časova u Crkvi Svetih apostola Petra i Pavla, gdje će se održati Sveta arhijerejska liturgija. U Spomen području Donja Gradina u 11:30 časova delegacije će položiti vijence, u 12:00 časova je predviđen parastos i pomen, a u 13:00 časova obraćanje zvaničnika”, rekao je ministar Mutabdžija.
Član Organizacionog odbora i šef kabineta predsjednice Vlade Republike Srpske Draško Milinović izjavio je da je 22. april istorijski dan sjećanja na proboj male grupe preživjelih logoraša logora Jasenovac.
On je potvrdio da je Organizacioni odbor uputio dopise svim načelnicima opština u Srpskoj da, u skladu sa svojim mogućnostima, 12. maja organizuju besplatan prevoz za sve građane koji žele ove godine da dođu u Donju Gradinu.
Milinović je dodao da će, u slučaju zadržavanja podzemnih voda na površinama u Spomen-području "Donja Gradina", za služenje parastosa i pomena biti pripremljena alternativna lokacija. "Znamo da Donja Gradina ima taj problem, koji će biti riješen u okviru velikog projekta uređenja ovog spomen-područja, koji je u toku", izjavio je Milinović.
On je dodao da je cilj organizovanja pomena u Donjoj Gradini internacionalizacija istine o kojoj se godinama govori, da se ono što se desilo u Donjoj Gradini i Jasenovcu nikad više i nigdje ne bi ponovilo. Milinović je najavio da će služenju parastosa u Donjoj Gradini 12. maja, između ostalih, prisustvovati predsjedavajući Savjeta predsjednika najvećih jevrejskih organizacija u SAD Ričard Stoun i visoka delegacija iz Izraela.
Mile Zlojutro načelnik opštine Kozarska Dubica je rekao da je ova opština dio tima za obilježavanje ovog istorijskog datuma i ono što su obaveze opštine će biti odrađeno do perfekcije.
Donja Gradina predstavlja najveće stratište u sistemu koncentracionih logora Jasenovac, koji je formiran u avgustu 1941. godine, neposredno poslije proglašenja Nezavisne Države Hrvatske /NDH/. U koncentracionom logoru Jasenovac u stravičnim mukama umrlo je 700.000 muškaraca, žena i djece, uglavnom Srba, Jevreja, Roma i antifašista bez obzira na vjeru i naciju.
Ustaško-fašističke snage Ante Pavelića su u logoru Jasenovac i najvećem stratištu u Donjoj Gradini provodili genocid nad Srbima Jevrejima i Romima, radi stvaranja etnički čiste NDH.
Jasenovačka strava trajala je od avgusta 1941. godine, pa sve do 22. aprila 1945. godine.
Po završetku Drugog svjetskog rata, u svim zemljama fašističke koalicije koncentracioni logori pretvoreni su u memorijale, kao opomena čovječanstvu, dok su u Jasenovcu svi objekti logora srušeni, sve je sravnjeno sa zemljom i obrisani su tragovi ustaškog zločina.