Tragajući za srpskim svetinjama, manastirima i crkvama, arheolozi Zavičajnog muzeja iz Gradiške pronašli su nedavno na lokaciji Kriva Rijeka kod Knežice u Kozarskoj Dubici ostatke manastirišta Đurđevac, za koje se pretpostavlja da datira iz 14. vijeka.
„Danas je završeno probno arheološko istraživanje, koje je dalo pozitivne rezultate, pronađen je oltar i veliki broj značajnog arheološkog materijala“, rekao je Bojan Vujnović arheolg Zavičajnog muzeja Gradiška.
On je naglasio da se pretpostavlja da je manastir prvi put strušen 1538. godine u turskoj najezdi, te da je kasnije obnovljen, a konačni krah doživio krajem 18. vijeka za vrijeme dubičkih ratova između Austrije i Trurske.
„Interesantna je arhitektonska osnova, istražili smo oltarski dio koji je petostran, odnosno ima stubove sa pet strana iz funkcionalnih i dekorativnih razloga i taj stil se dovodi u vezu sa periodom vladavine kralja Milutina“, rekao je Vujnović i dodao da su očekivanja da se u avgustu nastavi sistematsko arheološko istraživanje, a nakon toga rekonstrukcija i konzervacija kako bi nalazište postalo kulturno-istorijski spomenik.
On je rekao da postoje indicije da se krene i sa potpunom obnovom, kako bi manastir ponovo zaživio sa svojim konačištem.
Doprinis u ovom istraživačkom radu dala je i opština Kozarska Dubica, a tim povodom lokaciju je danas obišao načelnik opštine Mile Zlojutro sa saradnicima, koji je naglasio da je značaj ovog nalazišta ogrman, obzirom da manastir datira iz 14. vijeka što je dokaz da je pravoslavlje živjelo u kraju i u tom periodu. On je naglasio da će konačni radovi i izgradnja novih objekata, svakako, doprinijeti razvoju ovog kraja.
“Ovo istraživanje doprinosi dokazivanju istorije i veliku radost za sve ljude ovoga kraja“, naglasio je potpredsjednik SO Kozarska Dubica Nenad Ličanin.
Profesor srpskog jezika i književnosti na banjalučkom Univerzitetu Mladenko Sadžak koji je prije godinu i po dana počeo pisati monografiju o manastiru Moštanica, takođe, je prisustvovao prvim otkopavanjima manastira Đurđevac.
On je podsjetio da su manastiri u srednjem vijeku dobijali imena po nazivima potoka i rijeka iz okruženjai.
„Očekujemo ove jeseni nova saznanja o manastiru Moštanica koji se nalazi u neposrednoj blizini ovog manastira. Dio materijala je već pronađen, a ostaje da se pretraži još nekoliko arhiva, od kojih su najbitnije u Istanbulu i Bursi, gdje bi se mogli naći podaci o obnovi, kroz istoriju porušenih, manastira, ne samo Moštanica nego i drugih“, rekao je Sadžak.